Meliselda
Romanso’dan Ilâhi’ye: Meliselda
İzmir, 12 Aralık 1665. Ayni günün sabahında, Sabetay Sevi İzmir sinagoglarından birinde sabah duasını icra ettikten sonra, bir taraftar toluluğu ile, muhaliflerinin merkezi olan Portekiz Sinagogunun kapalı kapılarına dayanır. Bir balta ile kapıları parcalamaga baslarsa da, yetkililer kapıları açarlar.
Bunu takiben, İzmir'in Portekiz Sinagogu, tarihte bir eşi olmayan bir sahneye tanık olacaktır. Sevi, ayni güne ait olmayan bir duayı, sinagogdaki elyazısı Tora halkaları yerine, basılmış bir kitaptan okur. Gene, usule aykırı olarak, cemaat ileri gelenleri yerine, yakınlarını ve bu arada kadınları, dua bölümlerini okumak üzere kürsüye kaldırır. Geleneklere aykırı başkaca davranışlarda da bulunduktan sonra Sevi, Tora halkalarından birini kucaklayarak, altta metni verilen, eski bir İspanyol aşk şarkısı Meliselda'yı okuyarak mesihliğini ilân eder.
Meliselda
Esta noche mis kavalyeros | Ansi traiya su kuerpo |
durmi kon una donzellas | komo la inieve sin pizare |
ke en los dias de mis dias, | las sus karas koloradas, |
no topi otra komo eya. | komo la leche i la sangre; |
Meliselda tiene por nombre, | las sus kaveyikos ruvios |
Meliselda galana i bella | paresen sirma de labrare; |
A la abashada de un rio | la su frente relusiente |
i a la suvida de un varo, | parese espejo de mirares; |
enkontri kon Meliselda, | la su nariz empendolada, |
la ija del imperante, | pendolika de notares; |
ke venia de los banios, | los sus mushos korolados, |
de los banios de la mare, | merdjanikos de filares; |
de lavarse i entrenzarse, | los sus dientes chikitikos, |
i de mudarse una kamiza. | perlas d’enfilares. |
Neden Meliselda?
18. yy.a ait el yazması Sabetaycı bir eserde, Meliselda şarkısıŞarkının orijinal versyonunda da, Meliselda İmparatorun kızıdır. Ayueles Kontuna olan sevdasından dolayı, gece vakti gözüne uyku girmemekte ve yatağında kıvranmaktadır. Bunun üzerine, çırılçıplak yatağından fırlar ve üstüne ince bir gömlek atar. Danıştığı bakire kalmış asil ve yaşlı bir kadın, gençliğinin tadını çıkarmasını sağlık verir. Bunun üzerine, Ayueles'in sarayına doğru koşmağa başlar. Yolda, babasının gözdesi Ferdinandos'a rastlar. Ferdinandos gördüklerini, İmparator'a bildirmekle Meliselda'yı tehdit eder. Meliselda, kendisini uyutmayan köpekleri öldürmek istediğini iddia ederek Fernandos'tan hançerini ödünç ister. Aslında, amacı bambaşkadır. Hançerle Ferdinandos'u katlettikten sonra, coşkunlukla yoluna devam eder. Hile ile, Ayueles'in yatak odasının kapısını açar ve odayı aydınlatan yedi meşaleyi söndürür. Bu sırada uyanan Ayueles kim olduğunu sorarsa da Meliselda, deniz yolu ile gelmiş bir Arap kızı olduğunu söyler. Ayueles, İmparatorun kızı Meliselda'dan başka, hizmetini isteyecek her kadınla yatmağa hazır olduğuna dair yeminli olduğunu bildirir ve Meliselda'nın yatağına girmesine razı olur. Sabahına, Ayueles gerçeği farkeder ve pişmanlık hissederek İmparator'un merhametine sığınır. İmparator ikisini de affedecektir...
Yazının devamı : Gad Nassi , Romanso'dan İlahi'ye
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder